ROLLS-ROYCE KỶ NIỆM 100 NĂM NGÀY RA MẮT DÒNG XE HẠNG SANG ‘TWENTY’
“Mọi chiếc xe Rolls-Royce đều là những kiệt tác mang tính cách mạng và đột phá: vừa thể hiện các nguyên tắc thiết kế và kỹ thuật trứ danh của hãng, đồng thời là hiện thân cho một tầm cao mới về mặt công nghệ, cảm giác thoải mái và trải nghiệm lái xe. Thế nhưng, trong suốt lịch sử lâu dài của thương hiệu, có một số mẫu xe đã thay đổi vĩnh viễn toàn cảnh ngành công nghiệp ô tô rộng lớn hơn. Rolls-Royce Twenty, ra mắt cách đây 100 năm, là một trong số đó. Nhằm đánh dấu sự kiện vô cùng đặc biệt này, ngày hôm nay chúng tôi tham gia cùng với các vị chủ sở hữu và giới mộ điệu trên toàn thế giới vinh danh di sản lâu đời mà chiếc xe động cơ huyền thoại đểl ại.”
Torsten Müller-Ötvös, Tổng giám đốc điều hành, Rolls-Royce Motor Cars
THỜI KỲ HUY HOÀNG
Năm 1906, Rolls-Royce đã giới thiệu chiếc xe 40/50 H.P. – được biết đến nhiều hơn với cái tên Silver Ghost. Nhờ những điểm mạnh bao gồm động cơ gần như không gây tiếng ồn, độổn định (reliability) hoàn hảo và những kỳ tích về sức bền, chiếc xe động cơ tiêu biểu này đã được công nhận là ‘chiếc xetốt nhất thế giới‘ – một danh hiệu mà thương hiệu vẫn tự hào giữ vững cho đến tận ngày nay. Với mẫu xe này, nhà hiệu cũngthiết lập chính sách ‘mẫu xe duy nhất‘ mới, thay cho thông lệtrước đây của công ty là cung cấp đồng thời một số lựa chọn dòng xe khác nhau. Hướng đi này đã chứng tỏ là một chiếnlược thận trọng về mặt tài chính của hãng cho đến khi Chiếntranh thế giới thứ nhất bùng nổ vào năm 1914.
Trong 4 năm tiếp theo, Rolls-Royce tập trung thực hiện các dựán quân sự, bao gồm phiên bản bọc thép của Silver Ghost vàmột loạt động cơ máy bay hoành tráng. Thế nhưng, sự kết thúccủa chiến tranh vào năm 1918 đã hé lộ một thế giới hoàn toànmới, trong đó trật tự kinh tế – xã hội, chính trị và văn hóa trướcChiến tranh thế giới thứ nhất đã bị biến đổi hoàn toàn. Đối vớiRolls-Royce, việc chuyển đổi từ giai đoạn chiến tranh sang thời bình dẫn đến tình trạng dư thừa công suất khổng lồ tại cácnhà máy ở Derby của hãng thời đó, nơi có khoảng 8.000 côngnhân làm việc vào năm 1919.
CHIẾC XE DÀNH CHO MỘT THẾ GIỚI MỚI
Ngay từ trước khi Hiệp định đình chiến diễn ra vào năm 1918, Henry Royce đã dự đoán trước nhu cầu cần sản xuất một mẫuxe nhỏ hơn, cũng là để tránh bị ảnh hưởng bởi sự giảm doanhsố bán hàng của những chiếc xe 40/50 H.P. có khung gầm lớn. Là một người có tầm nhìn xa trông rộng, Royce đã dự đoánmột cách chính xác rằng nhiều chủ sở hữu Rolls-Royce sẽnhận thấy mình không thể tiếp tục chi trả cho số lượng đáng kểnhân viên nội địa mà họ đã thuê trước Chiến tranh thế giới thứ nhất. Theo ông, lựa chọn một chiếc ô tô động cơ mà không cầntốn nhiều thời gian và tiền bạc cho việc bảo dưỡng hàng tuầnnhư Silver Ghost, cũng như không cần tài xế riêng sẽ là một đềxuất hấp dẫn.
Hai năm sau đó, các giám đốc công ty đã nhất trí với đề xuất của Royce. Năm 1920, Royce đã vận dụng tài năng của mìnhtrong lĩnh vực kỹ thuật để chuyển hướng từ “thiết kế” mộtchiếc ô tô nhỏ hơn sang trực tiếp “sản xuất” nó. Quyết địnhnày đến từ nhu cầu cần giải quyết nguồn công suất dư thừa cònlại tại nhà máy Derby, nơi lực lượng lao động đã giảm xuốngcòn 2.000, và cần thiết cung cấp một chiếc xe phù hợp hơn, so với mẫu 40 / 50 H.P., nhằm đáp ứng nhu cầu của một số kháchhàng sau chiến tranh.
Theo bản năng, Royce hiểu rằng bất chấp hoàn cảnh ngày càngtrở nên khó khăn hơn, những vị chủ sở hữu này đã quen vớicác tiêu chuẩn xuất sắc của Rolls-Royce và sẽ mong đợi điềutương tự ở mẫu xe mới, về cả kích thước và thông số kỹ thuậtcủa nó. Do đó, công ty đã hết sức cố gắng để trấn an họ về đềxuất 20 H.P., tuyên bố rằng ‘các tiêu chuẩn về sự xuất sắc trongcác sản phẩm Rolls-Royce sẽ không bị giảm sút ở bất kì tình huống nào‘. Vào tháng 9 năm 1920, Royce tự tin thông báo vớiHội đồng quản trị rằng ông cảm thấy hài lòng vì “tiêu chuẩnchế tác xuất sắc của thương hiệu đã được duy trì“.
ROLLS-ROYCE ‘TWENTY’
Vào ngày 6 tháng 10 năm 1922, Rolls-Royce trình làng chiếcxe ‘mã lực nhỏ‘ mới của mình. Động cơ 6 xi-lanh thẳng hàngvới dung tích 3,1 lít của chiếc xe có kích cỡ chưa bằng mộtnửa so với động cơ 7,5 lít của Silver Ghost. Tuy nhiên, mẫu xemới cũng có trọng lượng nhẹ hơn khoảng 30% so với ngườianh em đồ xộ của nó. Điều này, kết hợp với những tiến bộkhác trong thiết kế kỹ thuật kể từ sự ra mắt của Silver Ghost vào năm 1906, có nghĩa là khoảng cách về hiệu suất giữachúng có thể thu hẹp hơn so với những con số thô cho thấy.
Thật vậy, mẫu 20 H.P. mới, còn được biết đến rộng rãi với têngọi ‘Twenty’, ngay lập tức thể hiện là một bước tiến vượt bậcvề mặt kỹ thuật. Sự nhẹ nhàng của các nút điều khiển và hiệusuất của hệ thống lái, phanh và hệ thống treo khiến Silver Ghost – mặc dù vẫn vượt trội so với các đối thủ cạnh tranh trựctiếp – có vẻ khá lạc hậu khi so sánh.
Những phẩm chất này cũng nhanh chóng khiến ‘Twenty’ trởthành dòng xe được yêu thích đối với những tín đồ lâu đời củaRolls-Royce và cả những khách hàng mới, những người cảm thấy một chiếc xe kích cỡ lớn với thiết kế lạc hậu không cònhấp dẫn – đặc biệt là khi giá mua và chi phí vận hành liên tục lànhững yếu tố quan trọng cần cân nhắc.
Các chủ sở hữu đã vui mừng chia sẻ sự hào hứng của họ đốivới dòng xe mới. Trong các lá thư gửi đến các toà soạn báo vềô tô, một độc giả đã ca ngợi chiếc xe là “một động cơ đầy mê hoặc“. Một người khác tuyên bố rằng, “Tôi chưa bao giờ trảinghiệm một chiếc xe nào có khả năng di chuyển mượt mà nhưthế“. Một quảng cáo của công ty đã trích dẫn đánh giá của mộtchuyên gia về chiếc xe là “mọi thứ mà một người lái xe mongmuốn … động cơ với mức độ tinh chỉnh cao và cấu tạo đơngiản của chiếc xe sẽ khiến mọi người lái hài lòng“. Sau khinhận xe, một chủ sở hữu đã viết thư cho công ty từ ngôi nhàcủa ông ở Pháp: ‘Tôi đã lái chiếc xe 20 H.P. đến đây từLiverpool và rất hài lòng với khả năng vận hành của động cơ, tôi đã không cần phải chuyển số lần nào giữa Liverpool vàVersailles ’.
VẤN ĐỀ VỀ TRỌNG LƯỢNG
Tương tự như mọi mẫu Rolls-Royce cùng thời, ‘Twenty’ đượcsản xuất dưới dạng ‘khung gầm lăn’. Dựa trên nền tảng đó, chủsở hữu đặt làm riêng thân xe Bespoke từ một chuyên giacoachbuild (chế tác thân xe) độc lập. Royce dự định rằng chiếcxe chủ yếu là do chủ sở hữu lái và hy vọng những người thợcoachbuild sẽ giữ kích thước và trọng lượng các sáng tạo củahọ càng thấp càng tốt.
Tuy nhiên, ông đã không thể thay đổi thói quen của một sốkhách hàng. Nhiều chủ sở hữu của ‘Twenty’ vẫn kiên trì vớiphong cách ưa thích của họ về kiểu dáng thân xe đặc, trangtrọng, mà kiểu thân xe này vừa nặng hơn nhiều so với yêu cầu, vừa tạo ra sức cản gió lớn hơn. Những thân xe khổng lồ, quásức này chắc chắn đã làm giảm hiệu suất của chiếc xe.
Là một người thực tế, Royce biết chỉ có một cách để cải thiệntỷ lệ trọng lượng trên hiệu suất. Năm 1929, ‘Twenty’ được thaythế bởi 20/25 H.P., được trang bị động cơ dung tích lớn hơn. Khi ngay cả phiên bản này cũng không giải quyết được hoàntoàn vấn đề, Royce đã sản xuất 25/30 H.P. với động cơ 4,25 lítvào năm 1935. Kỷ nguyên ‘mã lực nhỏ‘ cuối cùng cũng đi đến hồi kết với sự xuất hiện của chiếc Wraith năm 1938. Nhữngdòng xe về sau đều được phát triển trực tiếp dựa trên nền tảng là chiếc ‘Twenty’, và danh mục sản phẩm hiện tại càng làm nổibật thêm những kỷ lục và danh tiếng của mẫu xe.
TẦM ẢNH HƯỞNG DÀI LÂU…
‘Twenty’ đã tác động sâu sắc đến tầm nhìn của Rolls-Royce trong một thời gian dài, sau khi mẫu xe ngừng sản xuất vàonăm 1929. Vào thời điểm đó, có ít nhất 2.940 chiếc đã đượcchế tạo và bàn giao cho khách hàng. Động cơ sáu xi-lanh thẳnghàng – với đầu xi-lanh có thể tháo rời và thiết kế van treo(overhead valves) – đã trở thành khuôn mẫu cho những chiếc xe động cơ Rolls-Royce trong 30 năm tiếp theo. Khi mở nắpca-pô của bất kỳ chiếc Rolls-Royce sáu xi-lanh nào trong giai đoạn này, cho đến đời Silver Cloud (1955-9), có thể dễ dàng nhận thấy rằng chúng đều có cùng thiết kế, mặc cho nhiều cảitiến mới được thực hiện bên trong. Và khi chiếc Silver Ghost huyền thoại được thay thế bằng phiên bản Phantom mới vàonăm 1925, động cơ của nó cũng áp dụng những nét đặc trưng của Twenty.
…VÀ LÀ MỘT DI SẢN SỐNG
Khi chiếc Phantom VI cuối cùng được chế tác vào năm 1992, Rolls-Royce vẫn duy trì chính sách hai mẫu xe mà hãng đã đưara khi trình làng ‘Twenty’ vào 70 năm trước đó. Danh mục sản phẩm này cho phép công ty đáp ứng nhu cầu của hai nhómkhách hàng: những người lựa chọn tận hưởng trải nghiệm‘magic carpet ride’ (chuyến đi trên thảm ma thuật) từ hàng ghếsau với tài xế lái riêng; và những người thích tự mình cầm láichiếc ô tô động cơ của họ.
Phương hướng tiếp cận này tiếp tục được duy trì trong thời kỳhiện đại, khi Rolls-Royce Motor Cars tạo ra phiên bản Ghost nhỏ hơn song song với Phantom – sản phẩm đỉnh cao với kích cỡ lớn hơn của hãng. Tuy nhiên, tệp khách hàng của Rolls-Royce ngày nay trải khắp trên thế giới và có phần đa dạng hơnnhiều so với những năm 1920. Điều này được phản ánh trongdanh mục sản phẩm mở rộng của công ty.
Lịch sử phát triển của ‘Twenty’ và chiếc xe thuần điện mới củaRolls-Royce, Spectre, cũng có những điểm tương đồng nhấtđịnh. Cả hai chiếc xe đều là minh chứng cho tinh thần sẵn sàngvà khả năng ứng biến của thương hiệu trước một thế giới đangthay đổi. Trong thế giới đó, khách hàng có nhu cầu và sở thíchmới, và các quy tắc cũ không còn được áp dụng nữa. Hai dòng xe này đều đại diện cho một bước ngoặt về mặt công nghệ, từ đó định hình nên dòng sản phẩm Rolls-Royce trong nhiều thậpkỷ tiếp theo. Trên hết, chúng là hiện thân cho triết lý nổi tiếngcủa Ngài Henry Royce: “lấy những gì tốt nhất hiện có và làmcho nó tốt hơn”.
DƯỚI ĐÂY LÀ MỘT SỐ HÌNH ẢNH CÓ KÈM GHI CHÚ.

NGUỒN: CÂU LẠC BỘ ROLLS-ROYCE ENTHUSIASTS’ CLUB (RREC)
Nguồn: Câu lạc bộ Rolls-Royce Enthusiasts’ Club (RREC)
MẪU ROLLS-ROYCE 20 H.P. 1924 (SỐ HIỆU: GRK50): Kiểudáng xe open tourer do Park Ward thực hiện này sở hữu phầnthân xe nhẹ, mui trần mà NgàiHenry Royce đã dự định cho‘Twenty’. Ông đặc biệt ưu ái Park Ward vì họ có khả năng chếtác một thân xe mạnh mẽ mà vẫn nhẹ nhàng, phù hợp với dòngxe này.
Nguồn: Câu lạc bộ Rolls-Royce Enthusiasts’ Club (RREC)
MẪU ROLLS-ROYCE 20 H.P. 1928 (SỐ HIỆU: GYL16):
Mẫu Coupé limousine do Park Ward chế tác này được hoànthiện bằng màu Xanh Lake Blue với hai cánh xe màu TímPurple Lake và nội thất bọc da màu đỏ. Chiếc xe ban đầu đượcbán cho Sir Malcolm McAlpine. Chiếc xe ô tô được trang bịmột ghế phụ phía sau – được sử dụng để chứa thêm một hoặchai hành khách – và kiểu dáng thân xe có những đường cong uốn lượn, một điều vốn không bình thường vào thời đại đó.
Nguồn: Câu lạc bộ Rolls-Royce Enthusiasts’ Club (RREC)
MẪU ROLLS-ROYCE 20 H.P. 1929 (SỐ HIỆU: GV04):
Một phong cách rất được yêu thích bởi thương hiệu chế tác thân xe Park Ward là kiểu dáng close-coupled Landaulette hình hộp. Phiên bản này được trang bị thêm phần mái che trên hàngghế sau, chi tiết này có thể hạ xuống để người ngồi trên xe cóthể trải nghiệm cảm giác lái xe ngoài trời.
Nguồn: Câu lạc bộ Rolls-Royce Enthusiasts’ Club (RREC)
Rolls-Royce Motor Cars là công ty con thuộc sở hữu của Tập đoàn BMW và là một công ty hoàn toàn tách biệt với Rolls-Royce plc, nhà sản xuất động cơ máy bay và hệ thống động lực. Hơn 2.000 kỹ sư lành nghề đang làm việc tại trụ sở chính và nhà máy sản xuất của Rolls-Royce Motor Cars tạiGoodwood, West Sussex, nơi duy nhất trên thế giới chế tạo ra những thiết kế xe ô tô siêu sang hoàn toàn thủ công của thương hiệu.